تاریخچه قصرقند

لغتنامهٔ دهخدا به نقل از جلد ۸ فرهنگ جغرافیایی ایران می‌نویسد:

قصرقند، قصبه مرکز بخش قصرقند شهرستان چاه بهار در ۱۱۰ هزار گزی چاه بهار و ۵۶ هزار گزی خاور نیک‌شهر، کنار رودخانه خواجه. موقع جغرافیایی آن کوهستانی و گرمسیر مالاریائی است . سکنه آن ۴۰۰۰ تن است . آب آن از قنات و رودخانه و محصول آن غلات ، خرما، لبنیات، برنج و شغل اهالی زراعت و گله داری است. راه فرعی و پاسگاه ژاندارمری و دبستان دارد. قلعه خرابه قصرقند از ابنیه بسیار قدیم است.

 «قصرقند. [ ق َ رِ ق َ ] (اِخ ) یکی از بخشهای چهارگانه ٔ شهرستان چاه بهار است . این بخش در شمال شهرستان واقع و حدود و مشخصات آن به شرح زیر است :از طرف شمال به بخش بمپور، از شمال خاوری به بخش سرباز، از خاور به بخش راسک از شهرستان ایرانشهر، از طرف جنوب به بخش دشتیاری ، از طرف باختر به بخش نیک شهر. هوای بخش قصرقند مانند سایر نقاط شهرستان گرمسیری مالاریائی ولی در اثر داشتن ارتفاعات زیاد از سایر نقاط شهرستان معتدل تر است . آب قراء بخش از رودخانه تأمین میشود. ارتفاعات : قسمت جنوب و باختر قصرقند کوهستانی کم ارتفاع و خاکی و نواحی دیگر دارای ارتفاعات بلند و سنگی است . بلندترین کوهها جبال گرگان بند و کوه آهوران است که دهستان چانف از بخش بمپور در دره های شمالی آن واقع است . رودخانه : این بخش دارای یک رودخانه به نام رودخانه ٔ خواجه است . این رودخانه از ارتفاعات گرگان بند و آهوران سرچشمه گرفته و قسمتی از آبادیهای دهستان چانف از بخش بمپور و قراء قصرقند را مشروب میسازد درصورتی که در زمستان یا بهار بارندگی زیاد بشود فاضل آب آن به بخش دشتیاری شهرستان چاه بهار میرسد و مازاد آن به دریای عمان منتهی میشود. در حدود هزار تن از ساکنین بخش به طور سیار در دره های کوهستانی زندگی مینمایند و شغل آنها گله داری است . این بخش در سازمان وزارت کشور جزء شهرستان چاه بهار میباشد و از 66 آبادی بزرگ و کوچک تشکیل شده ، جمعیت آن در حدود 18000 تن است . راههای دهستان عموماً مالرو است ، فقط راه فرعی اتومبیل رو از نیک شهر از شوسه ٔ ایرانشهر به چاه بهار منشعب میشود و به طول 70000 گز پس از پیمودن دره های زیاد به آبادی قصرقند منتهی میشود. مرکز بخش قصبه ٔ قصرقند است . (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 8 ) »

.بخش قصر قند بین 26 درجه و 13 دقیقه عرض شمالی و 60 درجه و 44 دقیقه طول شرقی گرینویچ در ارتفاع 450 متری از سطح دریا واقع شده است  که در استان سیستن و بلوچستان شهرستان نیکشهر قرار دارد.دارای آب وهوای گرمسیری است قصر قند قبل از این نام ها مختلفی داشته از جمله میتوان ((گمج رود )) و((گنداوک)) را نام برد در مورد وجه تسمیه قصر قند که در گویش محلی نیز آن را کسر کنت می گویند  کسر به معنی قصر و کاخ است و کند یا کد یا کنتریشه تکواژ کد بر گرفته از کن(kan ) از زبان اوستایی است که به معنی خانه به کار می رفته است. تکواژ کن با ت در می آمیزد و کلمه ی کنت(kant) را می سازد. تکواژه کنت در  زبان پهلویی  معادل شهر است. تکواژه کنت اکنون با نام برخی از شهرهایی بلوچستان و حتی ایران با کمی تغییر به کار رفته است مانند نسکند(نسکنت) یا قصرقند(کسرکند) در فارسی کندژ یا کهندژ را داریم که در همه آنها کنت یا کند معنی شهر را دارد...  در لغت نامه دهخدا  زیر عنوان قصرقند  چنین مشاهده می شود:

در مورد وجه تسمیه قصرقند می‌توان گفت، قصرقند که در گویش محلی نیز آن را کسر کنت می‌گویند در واقع کسر برگرفته از واژه کستر بلوچی دارای ریشه پهلوی وفارسی میانه به معنای کوچک وکنت نیز به معنای آبادی یا شهر است وکسر کنت به معنای آبادی کوچک می باشد 0 برای مثال به اسامی همچون پنج کنت یا پنج شهر یا کندی شاپور یا(معرب آن جندی شاپور) یعنی شهری که شاپور آنرا ساخته یا روستایی در سراوان بنام پرکنت یعنی آبادی بزرگ یا پر جمعیت وغیره نام برد0آثار شناسایی شده در این بخش نزدیک به 14 اثر می باشند

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: